Overeenkomst tussen Vlaamse Overheid en de Volkssterrenwachten uitgebreid

Vlaamse Volkssterrenwachten
De Vlaamse Volkssterrenwachten zijn AstroLAB IRIS te Ieper, de Cosmodrome in het Domein Kattevennen te Genk, Cozmix in het Domein Beisbroek te Brugge, Volkssterrenwacht Mira in Grimbergen, de UGent-volkssterrenwacht Armand Pien te Gent en Volkssterrenwacht Urania te Hove. Ze populariseren sterrenkunde, ruimtevaart en aanverwante wetenschappen en technieken, en gunnen hun bezoekers bij helder weer een blik op het onmetelijke heelal. Om zoveel mogelijk impact te bereiken met hun activiteiten werken ze nauw samen. Bovendien overdekken ze door hun geografische spreiding heel Vlaanderen met hun werking. Iedere geïnteresseerde vindt wel een volkssterrenwacht in zijn of haar buurt. De Vlaamse Volkssterrenwachten vormen dus een hecht netwerk voor wetenschapspopularisatie in Vlaanderen dat zelfs internationaal gezien uniek is.

Structurele samenwerking met de Vlaamse Overheid
Door het allesomvattend karakter van het heelal heeft sterrenkunde een band met omzeggens alle wetenschappen: zo beschrijft astrofysica de eigenschappen, het gedrag en de evolutie van objecten en structuren in het heelal, astrochemie de scheikunde in de ijle ruimte, en astrobiologie het vraagstuk van leven in het heelal. Wiskunde is nodig om sterrenkundige theorieën te beschrijven en informatica om de reusachtige hoeveelheden gegevens die waarnemingen opleveren de baas te blijven. Bovendien zijn er steeds gesofisticeerdere toestellen nodig om alsmaar dieper in het heelal door te dringen. Hierdoor, en door de link met ruimtevaart, worden wetenschap en technologie door de Vlaamse Volkssterrenwachten veel breder gepopulariseerd dan de naam zou kunnen doen vermoeden.

De vrijwilligerswerking, ondersteund door een zeer beperkt aantal personeelsleden, garandeert enerzijds een flexibele, persoonlijke aanpak en maatwerk voor diverse doelgroepen die op de volkssterrenwachten beroep doen en anderzijds een relatief zeer lage kost per bereikte persoon. De werking van de volkssterrenwachten sluit ook nauw aan bij het Vlaamse overheidsbeleid, in het bijzonder de beleidsdoel stellingen wetenschapscommunicatie voor 2012−2014. Daarom zijn de Vlaamse Volkssterrenwachten op dit vlak structurele partners zijn van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie, en dit reeds sinds 1999. De Vlaamse Volkssterrenwachten zijn sindsdien uitgegroeid tot unieke expertisecentra waar iedereen kan kennismaken met sterrenkunde, ruimtevaart, aanverwante wetenschappen en technologieën. Sterrenwachten behandelen ook actuele en maatschappelijk relevante thema’s zoals de verandering van het klimaat. De Vlaamse Volkssterrenwachten hebben een belangrijke rol als brug tussen de wetenschap en het grote publiek. Wetenschap is voor velen een ver-van-mijn-bed-show. Daar willen de volkssterrenwachten verandering in brengen, want wetenschap is spannend en uitdagend voor iedereen. Bovendien dragen ze zo bij tot het creëren van een cultuur die openstaat voor wetenschap en technologie. Het belang hiervan kan moeilijk worden overdreven: onze kennistechnologie is immers erg afhankelijk van wetenschap en technologie en van jongeren die ervoor kiezen om van wetenschap en technologie hun beroep te maken. Het stimuleren van een wetenschaps- en technologievriendelijke cultuur door een ruim aanbod van educatieve en interactie activiteiten, informatiecampagnes en samenwerkingsinitiatieven is dan ook een van de belangrijkste doelstellingen in het Convenant 2013-2017 dat de samenwerking tussen de Vlaamse Overheid en de Volkssterrenwachten voor deze periode regelt.

Addendum aan het Convenant 2013-2017
Door het grote aandeel van vrijwilligerswerk in de totaliteit van de activiteiten van de Vlaamse volkssterrenwachten is de kost per bereikte persoon erg laag. Dank zij dit hefboomeffect van de vrijwilligerswerking, leveren investeringen in de Vlaamse volkssterrenwachten een relatief zeer grote “return on investment” op. Het is dan ook in dit kader dat Vlaams viceminister-president Lieten aan de Vlaamse Volkssterrenwachten vraagt om nog meer in te zetten op educatieve en interactieve activiteiten, informatieverstrekking en samenwerkingsinitiatieven om de beleidsdoelstellingen op het vlak van wetenschapscommunicatie te versterken en zo de instroom in de STEM-richtingen te verhogen. Om dit mogelijk te maken, keurde de Vlaamse Regering op haar voorstel op 9 mei jongstleden een Addendum goed aan het Convenant 2013-2017. In het bijzonder wordt door dit Addendum het jaarlijkse subsidiebedrag verhoogd van 517.000 euro naar 667.000 euro. Dit bedrag wordt in gelijke mate verdeeld onder de zes samenwerkende volkssterrenwachten. Daar tegenover staat dat de Vlaamse Volkssterrenwachten zich engageren om jaarlijks een groter activiteitenpakket te realiseren.

Uitbreidingsscenario
Als wetenschapscentrum met een ruime expertise en ervaring in de communicatie van astronomie en gerelateerde disciplines zijn de Vlaamse volkssterrenwachten een heel actuele, efficiënte en progressieve actor in het veldwerk dat nu onder de noemer “science in society” ook Europese aandacht krijgt. Dit wordt onder meer ook bevestigd door de externe audit die de Vlaamse Volkssterrenwacht kregen in 2011.

De bijkomende middelen die de Vlaamse Overheid thans ter beschikking stelt, geeft de volkssterrenwachten de nodige slagkracht om een gedeelte van het uitbreidingsscenario te realiseren, zoals de Vlaamse volkssterrenwachten dit hebben vooropgesteld in hun strategisch plan voor de periode 2013- 2017 dat aan de basis ligt van het huidige Convenant en dat gebaseerd is op voornoemde audit. Hierdoor zullen zij hun potentieel in de toekomst nog beter en efficiënter kunnen benutten.

© 2024; Theme by Volkssterrenwacht Urania Based on Danland